FAHAMU UMUHIMU WA LISHE YA UYOGA MWILINI

-





Na James Zakayo

Moja ya vyakula muhimu sana katika mwili wa binadamu, vinavyoupa mwili nguvu na virutubisho vingi vya kujenga mwili ni pamoja na chakula kijulikanacho kwa jina la uyoga.

Uyoga umetajwa na baadhi ya watalaamu mbalimbali wa tiba lishe kutoka ndani na nje ya nchi juu ya faida yake kwenye suala zima la afya ikiwa ni pamoja na kuondoa sili mfu zilizoko mwilini.

Moja ya watalaam hao ni Dk. George Pamplona mwandishi wa kitabu cha Health food, moja ya tafiti zake alizoandika katika kitabu hicho anasema kuwa uyoga ni moja ya chakula maarufu sana na kinapendwa na idadi kubwa sana ya watu hasa katika kutibu ugonjwa wa kisukari.

Katika moja ya nukuu yake kwenye hicho kitabu anasema kuwa “uyoga una wingi wa protini na wingi wa vitamini kundi B ambavyo ni muhimu sana kwenye mwili kwa kuzuia na kuondoa kesi za kisukari mwilini, na husaidia kongosho katika kuzalisha kiwango sahihi cha insulini mwilini kupambana na kisukari” alifafanua.

Akiendelea kufafanua anasema kuwa uyoga utafaa kwa watu wenye kisukari ikiwa utapikwa na kuliwa bila kuwekwa mafuta , uliwe katika hali ya kutokuchangwanywa na mafuta aina yoyote ndipo utakapo kuwa na tija katika mwili na kuondoa kisukari na kuzuia.

Naye mtalaam wa tiba lishe Dk. Raphael Nyampiga kutoka kliniki ya Atukuzwe iliyoko Pugu jijini Dar es salaam anasema kuwa uyoga ni maarufu sana kwa watanzania kila jamii nchini inafahamu chakula hiki kizuri japo wengi wao kwa hapa nchini hawafahamu umuhimu wake mwili licha ya kuwa wanauona tu katika mazingira wanayoishi.

Anasema kuwa ndani ya uyoga kuna virutubisho muhimu Uyoga una vitamini na aina nyingi za madini, Virutubisho vilivyothibitishwa kuwemo kwenye uyoga ni pamoja na Vitamin B2, B3, B5, B6,  pamoja na madini ya ‘Potasiamu’ na ‘Phosphorus’ amabayo ni muhimu mwilini katika kukinga na maradhi.

Anaendelea kwa kusema kuwa uyoga ni chanzo kingine kizuri sana cha madini ya chuma (iron) na kopa ambayo yanahusika kwa kiasi kikubwa na usambazaji wa hewa ya oksijeni mwilini.


“Vitamin B3 husaidia kupunguza kiwango cha mafuta mabaya ya lehemu mwilini, wakati Vitamin B6 yenyewe huondoa hatari ya mtu kupatwa na magonjwa ya moyo (heart attack) na Kiharusi au moyo kusimama kutokufanya kazi mwilini” alisema mtalaamu huyo.

Pia aliendelea kufafanua na kusema kuwa ndani ya mmea huo kuna madini ya zinki ambayo ni muhimu sana mwilini katika  kusaidia kinga mwili kupambana na vimelea vya magonjwa  na kuondoa seli zilizokufa katika mwili.

Pia anasema kuwa madini hayo ya zinki ndani ya uyoga husaidia mwili katika kutibu vidonda kwa haraka, hivyo unapokula uyoga unaipa mwili kinga na kuhifadhi madini hayo ambayo hukaa mwilini kwa kulinda mwili.

Anashauri kuwa sio kila uyoga unaliwa, hasa wanaokula uyoga kutoka katika mapori usitumie uyoga, bila kujua umetokea wapi bali uliza kwa wazazi ama watu wazima wenye busara kuhusu aina ya uyoga unao liwa, na kwa baadhi ya jamii hutumika kama kitoweo....


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

faida ya pili pili manga mwilini katika kutibu magonjwa

-
Image
faida ya pili pili manga mwilini katika kutibu magonjwa Na James Zakayo Miongoni mwa viungo maarufu sana na vinavyopendwa na watu wengi kutumika katika matumizi ya vyakula ni pili pili manga, kiungo hiki hutumiwa na watu wengi kwa kujua ama kutokujua kawa ina faida nyingi kiafya katika kuboresha afya ya mwili. Pilipili manga hujulikana sana hasa na watu wa jamii za pwani kwa kuwa asili yake ni kutoka katika bara la Asia hivyo ilianza kutumika baada ya wakoloni kutoka asia walipodhuru maeneo haya ya nchini. Hujulikana kwa jina la kingereza kama Sichuan pepper na kwa jina la kisayansi kama Zanthoxylum,wengi hupenda kuitumia katika kupikia pilau ama kuweka katika uji. Tafiti mbalimbali kutoka ndani na nje ya nchi zimelezea kuwa pilipili manga hutibu na kukinga magonjwa mbalimbali mwilini, baadhi ya mgonjwa hayo ni pamoja na presha, nuru ya macho, huzuia saratani, huongeza hamu ya kula, huongeza hamu ya tendo la ndoa, huzibua mirija ya uzazi, huongeza maziwa kwa mama anayeny
Read more

UJI WA ULEZI HUIMARISHA KIWANGO CHA SUKARI KWENYE UBONGO

-
Image
Na James Zakayo          WATU wengi katika jamii huamini na kutumia chai kama kifungua kinywa. Yamekuwa mazoezi enzi na enzi. Bahati mbaya sana ni kwamba watu wengi hufungua kinywa bila malengo. Katika hali hiyo, Dk. Raphael Nyampiga wa kituo cha tiba lishe cha Atukuzwe chenye makao yake, Pugu nje kidogo ya Jijini la Dar es Salaam anasema ni muhimu jamii kutambua ni kifungua kinywa gani ni sahihi na kupata kiburudisho hicho kwa malengo. Zaidi, mtaalamu huyo anasema katika kutambua usahihi na malengo ya kifungua kinywa ni muhimu pia kutambua umuhimu wa lishe bora, kunywa au kula kwa muda gani na kipi kiliwe na kwa  muda upi kulingana na aina hizo za chakula ikiwamo kifungua kinywa hasa uji wa ulezi. Anasema uji wa ulezi ni miongoni mwa vyakula muhimu  katika afya ya binadamu, yafaa jamii kukitumia kwa wingi zaidi kama kifungua kinywa, kulingana sifa zake mwilini na virutubisho vilivyomo.  “Unapokunywa uji wa ulezi asubuhi kama kifungua kinywa mara baada tu ya kutoka kitand
Read more

KIAZI KIKUU NI ZAIDI YA CHAKULA, INATIBU!!!!

-
Image
     Kiboko ya kisukari, `gono’, ukoma    Hutibu  bawasiri, matatizo ya hedhi, moyo Na James Zakayo KIAZI kikuu au kwa kitaalamu, Dioscorea alata, sio maarufu sana miongoni mwa watu katika jamii, lakini umaarufu wake unaweza kutokana na kile kinachobainishwa na wataalamu kuwa pamoja na kwamba ni chakula, pia ni mmea dawa. Ni mmea unaotambaa kwa msaada wa mti mithili ya mmea mwingine maarufu wa mpensheni, lakini tofauti yake ni kwamba  mizizi yake hunenepa na kutambaa chini ya ardhi kama ilivyo muhogo au viazi vitamu na mizizi hiyo huitwa viazi vikuu. Dk. Raphael Nyampiga ni mtaalamu wa miti na mimea dawa kutoka kliniki ya miti na mimea dawa inayojulikana kama Atukuzwe ya Pugu Jijini Dar es Salam, anasema mmea huo huweza kuwa na urefu  wa zaidi ya mita moja na kwamba kiazi kimoja hufikia uzito wa hadi kilogramu 50 kulingana na eneo ulimopandwa. Katika mahojiano na TABIBU hivi karibuni, Dk. Nyampiga anasema hata hivyo  misombo (compounds) zilizomo kwenye  kiazi
Read more